کبد چرب و علائم و روشهای درمان آن
بیماری کبد چرب که به آن استئاتوز نیز گفته می شود از جمله بیماری هایی است که امروزه برخی از افراد به آن مبتلا هستند اما به دلیل اینکه این بیماری معمولا خطرناک و کشنده‌ای نیست مشکل جدی ایجاد نمی کند و عملکرد طبیعی کبد را تحت تاثیر قرار نمی دهد ولی حدود ۷ تا ۳۰ درصد افرادی که به این بیماری مبتلا می شوند کبد آنها دچار مشکلات جدی می گردد. بنابراین در این مقاله از ماندالا تصمیم داریم در ارتباط با این بیماری و انواع آن علائم و روش های درمانی آن صحبت کنیم.
کبد چرب چیست؟
این بیماری نوعی از بیماری است که بر اثر تجمع بیش از ۱۰ درصد چربی در بافت کبد ایجاد شده و باعث اختلالاتی در فعالیت های کبد می گردد و طی سه شامل التهاب کبد که کبد شما ملتهب شده و بافت آن آسیب می بیند که به این مرحله استئاتوهپاتیت می گویند.
در مرحله بعد که به آن فیبروز کبدی می گویند بافت اسکار در جایی تشکیل می شود که کبد آسیب دیده است و در مرحله آخر که به آن سیروز کبدی می گویند بافت اسکار گسترده شده و جایگزین بافت سالم می گردد.
انواع کبد چرب
کبد چرب در دو شکل اصلی زیر شناسایی می شود:
کبد چرب ناشی از الکل
این نوع از کبد چرب همانطور که از نامش مشخص است در اثر مصرف الکل و مواد الکلی مانند شراب ایجاد می شود و حدود ۵ درصد از از مردم ایالات متحده به این نوع از کبد چرب مبتلا هستند.
کبد چرب غیر مرتبط با الکل
کبد چرب غیر مرتبط با الکل از هر سه بزرگسال یک نفر و از هر ۱۰ کودک نیز یک نفر را در ایالات متحده آمریکا مبتلا می کند و متخصصان تاکنون نتوانسته اند علت دقیق آن را پیدا کنند اما عواملی مانند چاقی و دیابت را از علل احتمالی و عوامل افزایش دهنده این بیماری می دانند.
علائم بیماری کبد چرب
بیماری کبد چرب در مراحل اولیه نشانه خاصی ندارد و فرد متوجه آن نمی شود ولی با پیشرفت اختلال نشانه ها و عارضه های زیر ظاهر می شود.
- خستگی و ضعف عمومی بدن
- حالت تهوع و بی اشتهایی
- درد بالای و سمت راست شکم
- بروز لکه های پوستی قهوه‌ای رنگ
- بزرگی کبد و ورم شکم و پاهام
- خستگی شدید آشفتگی ذهنی
- زرد شدن سفیدی چشم و ضعف عمومی بدن
کسانی که مبتلا به کبد چرب می شوند
افراد زیر بیشتر در معرض کبد چرب قرار دارند:
- افرادی که به دیابت مبتلا اند
- کسانی که اضافه وزن دارند
- افرادی که چربی دور شکم دارند
- کسانی که مبتلا به فشار خون یا چربی خون
- افرادی که مصرف الکل بیش از حد دارند
- کودکانی که مادر آنها به این بیماری مبتلا هستند
- تغییرات هورمونی در دوران بارداری در خانم ها
روش های تشخیص بیماری کبد چرب
گفتیم که بیماری کبد چرب در مراحل اولیه نشانه بالینی ندارد اما می توان با روش های زیر در همان مراحل اولیه آن را تشخیص داد.
آزمایش خون
جهت تشخیص بیماری کبد چرب از طریق آزمایش خون موارد زیر بررسی می شود.
- آزمایش قند خون ناشتا
- آزمایش هپاتیت مزمن ویروسی
- شمارش کامل گلبول‌های
- آزمایش هموگلوبین AIC که قند خون را نشان می‌دهد
- تعیین سطح کلسترول و تری گلیسیرید در خون
سونوگرافی شکمی اولتراسوند
این روش اولین اقدام جهت تشخیص کبد چرب است که با استفاده از آن میزان بزرگ شدن کبد را بررسی می کنند و نیز با استفاده از روش سونوگرافی دیگری به نام الاستوگرافی جهت تشخیص زخم و فیبروز کبدی یا سفتی کبد اقدام می کنند.
بیوپسی کبد
اگر پزشکان نتوانند با استفاده از دو روش قبل میزان آسیب به کبد را مشخص کنند قسمتی از بافت کبد برداشته می شود و جهت بررسی میزان التهاب آن مورد بررسی قرار می گیرد که به آن بیوپسی کبد می گویند.
عوارض کبد چرب
اگر کبد چرب با تغییر سبک زندگی درمان نشود آسیب ها و التهاب های آن بیشتر می شود و در صورت عدم درمان این بیماری زخم کبدی یا سیروز کبدی اتفاق می افتد. همچنین در صورتی که این بیماری درمان نشود ممکن است کبد شخص به هپاتیت و سرطان نیست مبتلا شود.
روش های درمانی کبد چرب
کبد چرب به روش های طبیعی زیر قابل کنترل و درمان است
تغییر عادت های غذایی
داشتن رژیم غذایی فاقد چربی و تغییر عادت های غذایی و فعالیت های فردی یکی از روش های کنترل بیماری کبدی می باشد و نیز برخی از مواد غذایی و باید از رژیم غذایی خود حذف و خوراکی‌های مفید را جایگزین آن کنند. به عنوان مثال به جای استفاده از روغن های نباتی و روغن های حیوانی و اسید چرب اشباع شده بهتر است که از روغن های گیاهی مانند روغن زیتون و روغن آفتابگردان استفاده شود.
فعالیت بدنی و انجام ورزش
ورزش متابولیسم پایه را بالا برده و باعث از بین رفتن چربی های اضافه در بدن از جمله چربی های اطراف شکم که از علل اصلی کبد چرب هستند می گردد بنابراین انجام ورزش های هوازی هر روز به مدت ۳۰ تا ۴۰ دقیقه از جمله بهترین روش های کنترل کبد چرب و پیشرفته آن است.
استفاده از گیاهان دارویی
در طب سنتی استفاده از گیاهان دارویی در شکل های مختلف برای جلوگیری از پیشرفت کبد چرب و بهبود آن توصیه می شود به عنوان مثال می توانید از دمنوش های مفید مانند دمنوش مریم گلی، دمنوش شاه تره، دمنوش قاصدک و چای سبز بهره‌مند شوید.
دیگر روش ها در طب سنتی برای درمان کبد
طب سنتی علاوه بر از گیاهان و دمنوش ها از عرقیات گیاهان مانند عرق کاسنی عرق خارشتر عرق رازیانه نیز توصیه می کند همچنین موارد زیر را جهت بهبود و کاهش این بیماری ارائه می دهد.
- استفاده از موم عسل به عنوان ماده‌ای با خاصیت ضد سرطانی و ضد التهابی جهت درمان بیماری کبد
- استفاده از سرکه سیب به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی در درمان این بیماری
- استفاده از خاکشیر برای پاکسازی کبد از سموم به صورت شربت در صبح
- استفاده از سماق به عنوان یک ادویه در غذاها و خوراکی ها جهت برطرف کردن چربی و مواد زائده از کبد.
روش های جلوگیری از بروز کبد چرب
جهت جلوگیری از بیماری کبد چرب روش‌ها و راه‌های زیر را به کار گیرید
- متعادل نگه داشتن وزن و چربی شکم
- انجام ورزش به صورت روزانه و حداقل ۳۰ دقیقه
- عدم استفاده از الکل و ترکیبات آن و سیگار
- مصرف چربی های اشباع چربی های ترانس کربوهیدرات ها را کم کرده و به جای آن از چربی های مفید مانند روغن زیتون و خوراکی هایی مانند سبزیجات و میوه‌ها استفاده کنید.
جمع بندی
در این مطلب از ماندالا ابتدا در ارتباط با بیماری کبد چرب و انواع آن توضیحات لازم داده شد سپس علائم این بیماری و کسانی که در خطر ابتلا به آن هستند را نام بردیم سپس به روش های تشخیص و عوارض این بیماری و روش های جلوگیری از بروز آن و روش های درمان پرداختیم.
